ارائه شده توسط:
فناوری اطلاعات رهیار توسعه ظفر
واحد تحقیق و توسعه در هر سازمان، نقش موتور محرک نوآوری و خلق ارزش را ایفا میکند. در مجموعه 9595، این نقش بهخصوص حیاتیتر است؛ زیرا سرعت تغییرات بازار و کوتاه شدن چرخه عمر محصولات ایجاب میکند که ایدههای جدید بهسرعت شناسایی، ارزیابی و تبدیل به محصول شوند. تجربه سالهای گذشته نشان داده که چالشهای اصلی تحقیق و توسعه نهفقط در بخش خلاقیت، بلکه در مدیریت فرآیندها، شفافیت تصمیمگیری و ثبت دانش سازمانی نهفته است.
در روشهای سنتی، اطلاعات پروژهها در چندین پلتفرم پراکنده و در قالب فایلها و پیامهای جداگانه ردوبدل میشوند که این موضوع علاوهبر ایجاد دوبارهکاری، ریسک فراموشی یا گمشدن اطلاعات را افزایش میدهد. به همین دلیل نیاز به یک سیستم یکپارچه که بتواند همه مراحل چرخه تحقیق و توسعه از ایده تا تولید را مدیریت کند، کاملاً احساس میشود.
پلتفرم ستکا با ساختار ماژولار و امکاناتی همچون Chatter، میتواند این نیاز را به شکلی پویا و قابل توسعه برآورده سازد، بهطوریکه هر تعامل، تصمیم و مستند در همان نقطهای که ایجاد شده ذخیره و در دسترس باقی بماند.
موقعیت کنونی و نیاز به تحول دیجیتال
در وضعیت کنونی، بخش تحقیق و توسعه مجموعه 9595 با وجود دستاوردهای ارزشمند خود، با چالشهایی چون عدم تمرکز اطلاعات، نبود مکانیزم مؤثر برای ذخیره و بهروزرسانی دانش سازمانی، مشکل ردیابی دقیق مراحل پروژه، و ضعف در پیگیری وظایف بیندپارتمانی مواجه است. با توجه به گستره فعالیتهای تیم و تنوع محصولات، روشهای دستی و ابزارهای جداگانه دیگر قادر نیستند سرعت، دقت و شفافیت مورد نیاز را تأمین کنند.
تحول دیجیتال در فرآیندهای تحقیق و توسعه ، نه بهعنوان یک انتخاب، بلکه به عنوان یک ضرورت استراتژیک مطرح میشود. در این میان، مهمترین عامل موفقیت، انتخاب پلتفرمی است که علاوهبر پوشش تمام نیازهای فعلی، قابلیت رشد و انطباق با آینده را نیز داشته باشد.
ستکا، با معماری ماژولمحور خود، دقیقاً چنین قابلیتی را ارائه میکند و امکان نظمبخشی، پیگیری دقیق و ذخیرهسازی کامل دادهها را فراهم میآورد. نقطه قوت آن، ابزار داخلی Chatter است که همچون یک ستون فقرات ارتباطی، همه ماژولها و اعضا را به هم متصل میکند و بستری برای تعامل سریع، ثبت تصمیمات و اشتراکگذاری امن مستندات را فراهم میآورد.
جایگاه Chatter در معماری ارتباطی سازمان
Chatter در ستکا چیزی فراتر از یک قابلیت پیامرسان داخلی است؛ این ابزار در حقیقت یک مرکز کنترل ارتباطات محسوب میشود که به جای جدا بودن از فرآیندهای کاری، در قلب هر ماژول و هر رکورد قرار گرفته است.
این یعنی ارتباطات شما همیشه در بستر همان دادهای ذخیره میشوند که به آن مربوط هستند بدون نیاز به جستجو در ایمیلها یا چتهای پراکنده.
در مسیر تحقیق و توسعه، این یک مزیت بزرگ است، زیرا تمام تیمها، از مدیر پروژه گرفته تا طراح محصول و مسئول کنترل کیفیت، میتوانند در همان صفحه پروژه یا دستور کار، نظرات خود را ثبت، فایلها را پیوست، دیگران را Mention کنند و نوتیفیکیشن فوری ارسال نمایند.
از طرف دیگر، تاریخچه کامل این تعاملات برای مراجعات بعدی باقی میماند و به عنوان یک ذخیرهگاه دانش زنده عمل میکند. با این شیوه، نه تنها سرعت پاسخگویی و هماهنگی بینبخشی بهبود مییابد، بلکه از دوبارهکاریها و سوءتفاهمها جلوگیری میشود. در واقع، Chatter همان حلقه مفقودهای است که فرآیند تحقیق و توسعه را از یک سیستم تکهتکه و غیرهمگام، به یک جریان کاری یکپارچه، شفاف و مستند تبدیل میکند.
2- اهداف اجرای این پروپوزال
استانداردسازی فرآیندهای تحقیق و توسعه
هدف از استانداردسازی، ایجاد چارچوبهای ثابت و قابلاتکا برای کل چرخه توسعه محصول است؛ از مرحله پیشنهاد ایده و ارزیابی اولیه، تا برنامهریزی پروژه و تحویل نهایی. این کار باعث میشود که هر عضو تیم مسیر مشخصی برای انجام وظایف خود بداند و فرآیندها از یک نظم ثابت پیروی کنند.
با استفاده از قالبهای از پیش تعریفشده، فرمهای استاندارد، و رویههای هماهنگ، امکان کاهش دوبارهکاریها و خطاهای انسانی به حداکثر حد ممکن فراهم میشود. همچنین مدیران میتوانند بهسادگی عملکرد پروژهها را مقایسه و ارزیابی کنند، چون تمام دادهها در قالبهای یکسان ذخیره شدهاند.
افزایش شفافیت مراحل توسعه محصول
شفافیت به این معناست که همه افرادی که در یک پروژه درگیر هستند، بتوانند در هر لحظه تصویری دقیق از وضعیت آن داشته باشند. این شفافیت باعث هماهنگی بیشتر بین بخشها و تصمیمگیری سریعتر میشود. ثبت و نمایش روند پیشرفت کار، گزارشهای مرحلهای، وضعیت وظایف، و تغییرات ایجادشده در پروژه، به اعضای تیم کمک میکند همیشه در جریان بهروزرسانیها باشند. چنین ساختاری مانع بروز ابهام یا اختلافنظر در مورد وضعیت واقعی پروژه میشود.
بهبود ارتباطات درونسازمانی و کاهش خطاهای ناشی از اطلاعرسانی ناقص
یک ارتباطات مؤثر درون سازمانی، ترکیبی از وضوح، سرعت و ثبت کامل اطلاعات است. ایجاد یک کانال ارتباطی مشترک که همه دادههای مرتبط با هر وظیفه یا پروژه را در خود جای دهد، باعث میشود اعضای تیم به اطلاعات مرتبط خود بهطور فوری و بدون واسطه دست پیدا کنند. این موضوع احتمال برداشتهای اشتباه و دوبارهکاری را کاهش میدهد و اطمینان میدهد که همه افراد با اطلاعات یکسان و بهروز کار میکنند.
ثبت دانش سازمانی و جلوگیری از فراموشی تجربههای گذشته
دانش بهدستآمده از پروژههای گذشته، سرمایهای است که اگر ثبت و سازماندهی نشود، بهمرور زمان از بین خواهد رفت. ایجاد بانک دانش متمرکز به سازمان کمک میکند که روشها، نکات فنی و درسآموختهها از هر پروژه ذخیره و ساختارمند شود. این اقدام نهتنها برای آموزش نیروهای جدید مفید است، بلکه امکان استفاده از تجربههای قبلی را در طرحها و محصولات آینده فراهم میکند و از تکرار اشتباهات جلوگیری میکند.
کنترل مؤثر زمان و منابع در پروژهها
مدیریت بهینه زمان و منابع، یک عامل کلیدی در موفقیت پروژهها بهشمار میآید. با برنامهریزی دقیق و پیشبینی صحیح نیازمندیها، میتوان از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کرد. شناسایی نقاط بحرانی، تعیین اولویتها، و تخصیص درست نیروی انسانی و مالی، باعث میشود پروژهها با کمترین انحراف از برنامه زمانبندی و بودجه تعیینشده اجرا شوند. همچنین، پایش مداوم روند پیشرفت و مقایسه آن با برنامه اولیه، امکان واکنش سریع در برابر تغییرات یا مشکلات احتمالی را فراهم میسازد.
3- سناریوی جریان کار پیشنهادی (Workflow)
ماژول تاییدیهها
کارشناس تحقیق و توسعه، ایده «شکلات انرژیزای ارگانیک با مغز بادام و بدون شکر» را در سیستم ثبت میکند. مستندات اولیه شامل آنالیز خواص تغذیهای، مقایسه با برندهای موجود، پیشبینی بازار و برآورد اولیه هزینه تولید به تاییدیه پیوست میشود. اعضای کمیته، شامل مدیر تولید، مدیر بازاریابی و مدیر کیفیت، نظرات خود را در همان رکورد اضافه میکنند و نقاط مثبت و ریسکهای پروژه را بررسی میکنند. سیستم به صورت خودکار اعلان بررسی به همه اعضای کمیته ارسال میکند و پس از رأیگیری، نتیجه در همان صفحه ذخیره میشود.
ماژول پروژه
پس از تایید ایده، پروژه «شکلات انرژیزای ارگانیک» به صورت خودکار ایجاد میشود. این پروژه شامل تسکهایی مثل تهیه مواد اولیه، آزمایش طعم، طراحی بستهبندی و تست بازار است. مسئول هر تسک مشخص شده و تاریخهای شروع و پایان تعیین میگردد. گزارش پیشرفت روزانه (مثل تست نسبت کاکائو به خرما)، تصمیمات جلسات طعمیابی، و فایل طراحی بستهبندی در سیستم بارگذاری شده و برای همه اعضای پروژه قابل مشاهده است. برای هماهنگی سریع، نام فرد مسئول در یادداشتها ذکر میشود تا اعلان فوری دریافت کند.
ماژول دانش
در طول فرآیند توسعه، تجربیات ارزشمندی ثبت میشود. مثلا تیم تحقیق متوجه میشود که افزایش ۳٪ پودر کاکائو تلخی طعم را بیشتر کرده و در بین گروه تست، نمره پذیرش را کاهش داده است. این یافته به صورت مقاله داخلی همراه با نمودار و نتایج تست طعم ذخیره میشود تا در پروژههای شکلات آینده نیز استفاده شود. همکاران میتوانند روی این مقاله نظر بدهند و نسخههای جدید جایگزین نسخه قبلی شوند.
ماژول چکلیست
قبل از ورود به هر مرحله، لیست کارهای ضروری تدوین میشود. مثلاً پیش از ارسال محصول برای اخذ مجوز سازمان غذا و دارو، باید مواردی مثل آزمون ماندگاری، بررسی وزن واقعی هر بسته، و درج کامل جدول ارزش غذایی روی بسته انجام شده باشد. هر مسئول انجام وظایف را تیک میزند و شواهد (مثل تصویر آزمایشگاه یا فایل نتایج) را پیوست میکند.
ماژول تقویم
جلسات چشیدن نمونهها، بازدید از خط تولید و زمانهای مهم مثل ارسال محصول به آزمایشگاه در تقویم ثبت میشود. به عنوان مثال، جلسه بزرگ مزهسنجی ۱۰ روز قبل از تحویل رسمی محصول برنامهریزی شده است. تیم پیش از جلسه اعلان خودکار دریافت میکند و لینک مستقیم به مستندات دستور جلسه نیز ضمیمه میشود.
ماژول اسناد
کلیه مدارک شامل قرارداد خرید بادام ارگانیک، مجوز استفاده از نشان ارگانیک، نسخههای مختلف طراحی بستهبندی و فایلهای گرافیکی لوگو در این بخش ذخیره میشود. وقتی نسخه جدید بستهبندی (با تغییر رنگ پسزمینه به طلایی) بارگذاری میشود، سیستم این تغییر را ثبت کرده و به واحدهای مرتبط اطلاع میدهد تا همه در جریان آخرین نسخه باشند.
ماژول مهندسی محصول
ویژگیهای فنی شکلات شامل درصد دقیق مواد تشکیلدهنده، وزن استاندارد هر قطعه، و روش فرآوری ثبت میشود. لیست مواد اولیه (BOM) شامل درصد کاکائو، مغز بادام، پودر خرما، و افزودنیهای طبیعی در همین بخش ثبت شده است. اگر تیم کنترل کیفیت تصمیم بگیرد به جای بستهبندی پلاستیکی از بستهبندی کاغذی استفاده شود، این تغییر در رکورد محصول ثبت شده و تیم خرید و تولید بلافاصله از آن مطلع میشوند.
4- نقش کلیدی Chatter در ستکا
Approvals – ثبت و تأیید ایده
در زمان ثبت ایده « شکلات انرژیزای ارگانیک »، کارشناس تحقیق و توسعه در همان رکورد تاییدیه، با @مدیر_بازاریابی نظر او را مستقیماً درخواست میکند. همزمان، فایل PDF تحلیل بازار در Chatter پیوست میشود و کل گفتوگو (مثلاً بحث درباره بستهبندی سازگار با محیط زیست) در همین درخواست تاییدیه ثبت میشود. نتیجه: همه تبادلها مستند و متمرکز.
Project – برنامهریزی و اجرای پروژه
پس از تایید، مدیر پروژه در تسک "تست مزه" با منشن افراد تیم طعمیابی، یادآور جلسه آزمایشی را ارسال میکند. گزارشهای روزانه، تصاویر بستهبندی نمونه، و تغییرات دستورالعمل مستقیماً در Chatter تسک ذخیره میشود. هر تغییر مهم بهصورت خودکار برای اعضای مرتبط ایمیل میشود.
Knowledge – مستندسازی یافتهها
وقتی تیم متوجه میشود افزودن ۵٪ پودر خرما باعث افزایش ماندگاری محصول میشود، این یافته در قالب یک متن در مقاله «بهبود ماندگاری» درج میگردد. دیگر همکاران میتوانند روی همان موضوع نظر دهند و عکس آزمایشها را به اشتراک بگذارند.
Checklist – کنترل قبل از تحویل
در رکورد چکلیست پیش از ارسال برای تایید سازمان غذا و دارو، مسئول کیفیت با ذکر مستقیم @مسئول_آزمایشگاه درخواست آپلود نتیجه آزمون ماندگاری را دارد. نتیجه تست به صورت فایل تصویری پیوست و همه در جریان کامل بودن موارد قرار میگیرند.
Calendar – هماهنگی رویدادها
در جلسه “بررسی نهایی بستهبندی” که در تقویم ستکا ثبت شده، مسئول طراحی بستهبندی در Chatter همین رویداد، پیشنمایش گرافیکی را ارسال و بازخورد فوری از تیم بازاریابی دریافت میکند، بدون نیاز به ارسال ایمیل جداگانه.
Documents – مدیریت مستندات رسمی
در پوشه « مجوزها و گواهینامهها »، هنگام بارگذاری نسخه جدید مجوز ارگانیک، سیستم یک پیام خودکار در Chatter رکورد ارسال میکند. مدیر حقوقی در همان جا تاییدیهاش را ثبت کرده و نسخه تأیید شده مشخص میشود.
Product Engineering – مهندسی محصول
در تغییر BOM برای جایگزینی بستهبندی، مهندس تولید توضیح تصمیم را در قالب یادداشت در Chatter وارد میکند (برای مصرف داخلی). این یادداشت فقط برای تیم داخلی قابل مشاهده است و از مخفی ماندن تصمیمات حیاتی برای مشتریان اطمینان حاصل میکند.
5- امکانات سفارشیسازی، از ایده تا بهرهبرداری
سفارشیسازی (Customization) در ستکا یعنی ایجاد تغییرات یا توسعه قابلیتهایی که دقیقاً با فرآیندها، نیازها، و استانداردهای خاص یک سازمان یا پروژه منطبق باشد. در پروژه نمونه ما («شکلات انرژیزای ارگانیک با مغز بادام و بدون شکر»)، هرچند ماژولهای استاندارد ستکا بسیاری از نیازهای شما را پوشش میدهند، اما برای داشتن حداکثر بهرهوری و هماهنگی، برخی بخشها نیازمند طراحی و پیادهسازی اختصاصی هستند.
نمونه نیازهای سفارشیسازی در سناریوی شکلات انرژیزای ارگانیک
- فیلدهای اختصاصی برای محصول:ثبت پارامترهای تغذیهای (Calories, Protein, Glycemic Index) بهصورت فرمتشده، با سیستم هشدار اگر استاندارد سلامت رعایت نشده باشد.
- جریان کار تأیید چندمرحلهای:اضافهکردن یک مرحله خاص «تأیید تغذیهای» قبل از تأیید نهایی محصول، شامل چک توسط متخصصین تغذیه.
- داشبورد عملکرد:داشبورد لحظهای برای نمایش وضعیت پیشرفت کار: درصد تکمیل هر مرحله، زمان باقیمانده تا لانچ، و شاخص کیفیت.
- اتصالات بینسیستمی:اتصال ستکا به نرمافزارهای تست آزمایشگاهی یا CRM بیرونی برای نمایش نتایج تست طعم و فیدبک مشتری در همان رکورد.
- افزودن گزارشات سفارشی:مثل گزارش «مقایسه هزینه تولید و کیفیت نهایی» که بهصورت نموداری در ماژول پروژه و مهندسی محصول قابل مشاهده باشد.
- اتوماسیون اعلانها:ارسال خودکار پیام به مدیر پروژه و واحد کنترل کیفیت در صورت تأخیر بیش از ۲۴ ساعت در انجام یک تسک.
- فرآیند سفارشیسازی از ایده تا بهرهبرداری

جمعآوری نیازها (Requirement Gathering)
همه چیز با برگزاری جلسات مشترک بین تیم تحقیق و توسعه، تیم توسعه نرم افزار، و کاربران کلیدی شروع میشود. ایدههای اولیه برای امکانات جدید، مشکلات فرآیند فعلی، و نقاط بهبود شناسایی و مستند میشوند. در مثال ما، تیم تحقیق و توسعه درخواست میکند «یک فیلد خودکار برای محاسبه ارزش تغذیهای هر نمونه بر اساس دادههای ورود مواد اولیه» ساخته شود.
تحلیل و طراحی (Analysis & Design)
تیم تحلیلگر نیازها را بررسی کرده و مشخصات فنی (Technical Specification) تهیه میکند: محل قرارگیری هر فیلد، نوع داده، منطق محاسبات، و ارتباط با سایر ماژولها. همچنین تصمیم گرفته میشود که گزارش “گزارش تغذیهای” به ماژول مهندسی محصول اضافه شود.
تأیید طرح (Design Approval)
پیشنمایش رابط کاربری و جریان کار جدید آماده میشود و تیم تحلیلگر پس از بررسی، تأیید رسمی برای شروع پروژه توسعه را میدهد. در این مرحله Chatter پروژه و وظایف بهعنوان محل ثبت بازخورد، تأییدها، و نسخههای طرح استفاده میشود.
توسعه (Development)
توسعهدهنده ستکا بر اساس طراحی، تغییرات را در محیط تست (Staging) پیادهسازی میکند. کد به صورت ماژول سفارشی (Custom Module) نوشته میشود تا با بهروزرسانیهای بعدی ستکا تعارض ایجاد نکند.
آزمون داخلی (Internal Testing)
ویژگی جدید توسط تیم IT و چند کاربر منتخب تست میشود. در سناریوی ما، کاربر محصول نمونهای وارد میکند و سیستم بهطور خودکار ارزش تغذیهای را محاسبه کرده و اگر بیش از ۲۵۰ کالری باشد هشدار میدهد.
آموزش و مستندسازی (Training & Documentation)
کاربران نهایی آموزش میبینند که چگونه از امکان جدید استفاده کنند و مستند راهنما شامل اسکرینشاتها و توضیح گامبهگام تهیه میشود. این مرحله برای اطمینان از استفاده صحیح و کاهش اشتباهات حیاتی است.
استقرار نهایی (Deployment)
قابلیت جدید از محیط تست به محیط عملیاتی منتقل میشود. این مرحله شامل پشتیبانگیری کامل قبل از استقرار و مانیتورینگ عملکرد پس از اجراست.
پشتیبانی و بهبود مستمر (Support & Continuous Improvement)
تیم توسعه بازخورد کاربران را جمعآوری کرده و در صورت شناسایی مشکلات یا نیاز به ارتقا، نسخههای بهبودیافته منتشر میکند. در مثال ما، پس از دو ماه، تیم پیشنهاد اضافهکردن «شاخص محبوبیت طعم» بر اساس آمار فروش را ارائه میدهد.
این چرخه سفارشیسازی باعث میشود هر قابلیت جدید نهتنها با فرآیند کاری سازمان هماهنگ باشد، بلکه کمترین ریسک در استقرار و بیشترین بهرهوری در استفاده واقعی را داشته باشد. و نکته مهم: استفاده از Chatter در تمام این مراحل تضمین میکند که تمام مکاتبات، تصمیمات، و مستندات مرتبط دقیقاً همانجا بمانند که باید، بدون اینکه در ایمیلها یا پیامرسانهای جداگانه گم شوند.
6. جدول زمانبندی پیشنهادی اجرای فازها
فاز |
اقدامات |
مدت زمان |
فاز 1 |
راهاندازی ماژول تاییدیهها و پروژه |
2 هفته |
فاز 2 |
استقرار مرکز دانش و چکلیستها |
1 هفته |
فاز 3 |
یکپارچهسازی تقویم و اسناد |
1 هفته |
فاز 4 |
آموزش کار با Chatter و فرهنگسازی استفاده |
3 روز |
فاز 5 |
یکپارچهسازی با ماژول مهندسی محصول |
1 هفته |
فاز6 |
امکانات سفارشیسازی |
8هفته |
7- مزایای مورد انتظار (Expected Benefits)
کاهش ۳۰٪ از اتلاف وقت جلسات داخلی
با پیادهسازی ماژولهای ستکا و استفاده مؤثر از Chatter، بسیاری از مباحثی که پیشتر در جلسات حضوری یا آنلاین مطرح میشد، پیشاپیش در سیستم بحث و تصمیمگیری میشود. این یعنی جلسات حضوری صرفاً برای تصمیمات کلان برگزار میشوند و دیگر وقت زیادی صرف مرور وضعیت قبلی یا یافتن اطلاعات گمشده نمیشود. تجربه سازمانهای مشابه نشان میدهد که این یکپارچگی ارتباطی، متوسط زمان جلسات داخلی را بین ۲۰ تا ۴۰ درصد کاهش میدهد. این صرفهجویی مستقیماً به آزاد شدن زمان کارشناسان کلیدی برای کارهای ارزشافزوده منجر میشود.
افزایش ۴۰٪ در سرعت یافتن اطلاعات پروژهها
با ذخیره همه دادهها، مستندات، و تصمیمات در محل مشخص هر رکورد (پروژه، محصول، یا تسک)، کارکنان دیگر نیازی به جستجو در پوشههای شبکه، ایمیلهای قدیمی یا پیامرسانهای متفرقه ندارند. موتور جستجوی داخلی ستکا، همراه با فیلترهای دقیق، به کاربران امکان میدهد ظرف چند ثانیه به فایلها یا پیامهای مورد نظرشان برسند. بهصورت تجربی، این بهبود به معنای صرفهجویی روزانه دهها دقیقه برای هر کارشناس و کاهش تأخیر در اجرای وظایف وابسته است.
ثبت کامل و متمرکز تاریخچه تصمیمات
یکی از چالشهای بزرگ تیمهای تحقیق و توسعه، پراکندگی یا گمشدن بخشی از تصمیمات در میان ایمیلها یا گفتگوهای غیررسمی است. با Chatter و ثبت خودکار Audit Trail در ستکا، هر تغییری در وضعیت، ساختار محصول، یا مسئولیتها بههمراه تاریخ، ساعت و نام فرد ثبتکننده در همان رکورد نگهداری میشود. این تمرکز باعث میشود در هر زمان، حتی ماهها بعد، بتوان مسیر کامل تصمیمگیری یک پروژه را بدون ابهام بازسازی کرد — مزیتی حیاتی برای ممیزی و مدیریت دانش.
بهبود همکاری بین تیمهای فنی، طراحی و اجرایی
وقتی همه تیمها در یک پلتفرم یکپارچه کار کنند و به آخرین نسخه اطلاعات دسترسی همزمان داشته باشند، هماهنگی و همافزایی بهطور چشمگیری افزایش مییابد. برای مثال، تیم طراحی بستهبندی از طریق Chatter میتواند بلافاصله تغییرات مهندسی محصول را ببیند و طرح را اصلاح کند، بدون آنکه منتظر ارسال ایمیل یا جلسه بعدی باشد. این ارتباط بدون وقفه، ریسک بروز خطا یا دوبارهکاری را کاهش میدهد و چرخه توسعه محصول را کوتاهتر میکند.
8.زیرساخت و امکانات فنی ستکا
با توجه به دغدغهها و پرسشهایی که در جلسه مشترک مطرح شد – بهویژه پیرامون جزئیات فنی، زبانها و استانداردهای توسعه، قابلیتهای امنیتی و روشهای ارتباط ستکا با سرویسهای جانبی – تصمیم گرفتیم یک بخش تخصصی به پروپوزال اضافه کنیم. این بخش بهطور متمرکز به معرفی زیرساخت و فناوریهای پایه ستکا، روشهای احراز هویت و امنیت، و نحوه اتصال آن به سرویسهای پرکاربرد مانند Google Calendar، Microsoft Outlook و سیستمهای ایمیلی میپردازد تا تمامی ابهامات فنی برطرف و تصویری شفاف از توانمندیهای پلتفرم ارائه شود.
فریمورک و فناوریهای پایه ستکا
ستکا بر اساس چارچوب اختصاصی خود توسعه یافته که بر زبان Python (برای منطق سمت سرور) و JavaScript (برای رابط کاربری تعاملی) متکی است. بخشهای سمت کلاینت با استفاده از کتابخانههای استاندارد وب مانند OWL (satka Web Library) و Bootstrap پیادهسازی میشوند. سیستم گزارشگیری آن بر پایه QWeb و Jinja2 کار میکند.
1-پایگاه داده: بهصورت پیشفرض از PostgreSQL بهعنوان موتور پایگاه داده استفاده میشود؛ PostgreSQL نسخههای جدید تا v 16+ را پشتیبانی میکند و از قابلیتهای پیشرفتهای مثل Full-Text Search و JSONB بهره میگیرد.
2-سیستمعامل میزبان سرور: ستکا را میتوان روی Linux (بهویژه Ubuntu, Debian)، Windows Server و macOS اجرا کرد. در حالت تولید (Production)، سیستمعاملهای لینوکسی به دلیل پایداری و امنیت بالاتر توصیه میشوند.
3-وبسرویسها: ستکا از APIهای REST و XML-RPC برای یکپارچهسازی با سیستمهای دیگر پشتیبانی میکند. این APIها امکان اتصال به سیستمهای نرم افزار ERP، سیآرام(CRM) یا سرویسهای شخص ثالث را فراهم میکنند.
4-دستگاههای استفادهکننده: رابط ستکا کاملاً واکنشگراست و بر روی رایانه رومیزی، لپتاپ، تبلت، و موبایل از طریق مرورگرهای مدرن (Chrome, Firefox, Edge, Safari) بدون نیاز به نرمافزار جانبی قابل استفاده است. همچنین رابط ستکا بهصورت Progressive Web App (PWA) طراحی شده و علاوه بر دسترسی کامل از مرورگر، قابلیت نصب مستقیم بر روی تلفنهای هوشمند و تبلتها با سیستمعاملهای Android و iOS را دارد؛ به این ترتیب کاربران میتوانند همانند یک اپلیکیشن بومی (Native App) به امکانات ستکا دسترسی داشته باشند.
روشهای احراز هویت در (Authentication) ستکا
ستکا چندین روش برای احراز هویت کاربران ارائه میدهد، که بسته به نیاز امنیتی و زیرساخت سازمان میتوان آنها را فعال یا ترکیب کرد:
- نام کاربری/رمز عبور (Local Authentication)
- OAuth2برای ورود از طریق حسابهای Google، Microsoft، Facebook و سایر سرویسدهندگان.
- LDAP/Active Directory Integration برای همگامسازی با زیرساخت سازمانی.
- Two‑Factor Authentication (2FA) با استفاده از کد OTP یا نرمافزارهایی مانند Google Authenticator.
- Captcha Integration (reCAPTCHA v2/v3) جهت جلوگیری از حملات Brute Forceیا ثبتنامهای خودکار. کپچا قابل فعالسازی در فرمهای Login، Signup، و حتی فرمهای عمومی وبسایت است.
ارتباط ستکا با سرویسهای تقویم (Google Calendar و Outlook)
ستکا قابلیت همگامسازی دوطرفه (Two‑Way Sync) با سرویسهای تقویم را دارد:
- Google Calendar: از طریق فعالسازی API گوگل و ارائه Client ID/Secret برای هر کاربر، میتوان رویدادهای ستکا را در Google Calendar مشاهده و تغییرات را همگام کرد.
- Microsoft Outlook Calendar: با استفاده از Microsoft Graph API، تقویم ستکا و Outlook Exchange/Office 365 با یکدیگر سینک میشوند.
این قابلیت برای ماژول Calendar حیاتی است و باعث میشود وظایف پروژه، جلسات، و موعد تحویلها بهطور مستقیم روی گوشی یا ابزارهای شخصی تیم هم دیده شوند.
ارتباط ستکا با سرویسهای ایمیل
ستکا میتواند به عنوان یک مرکز ارسال و دریافت ایمیل (Mail Gateway) عمل کند:
- ارسال ایمیل (Outgoing Mail): پشتیبانی از SMTP با TLS/SSL برای سرویسهایی مانند Gmail، Outlook، Zoho یا سرورهای اختصاصی.
- دریافت ایمیل (Incoming Mail): پشتیبانی از IMAP و POP3 برای دریافت ایمیلهای ورودی و ایجاد خودکار رکوردها (Create-from-email) در ماژولهای مرتبط، مثل ایجاد تیکت پشتیبانی از ایمیل مشتری.
- چندین دامنه/اکانت ایمیل: امکان تعریف چندین حساب ایمیل و مسیردهی آنها به تیمها یا ماژولهای جداگانه.
- پشتیبانی از DKIM و SPF برای امنیت و جلوگیری از اسپم.
به این ترتیب، تیم تحقیق و توسعه مجموعه 9595 میتواند اطمینان داشته باشد که ستکا نهتنها از نظر ماژولها و فرآیندها قدرتمند است، بلکه زیرساخت فنی آن نیز انعطافپذیر، امن، و قابل اتصال به ابزارهای مدرن سازمانی است.
9- جمعبندی
با پیادهسازی کامل این پروپوزال، تیم تحقیق و توسعه مجموعه 9595 به یک بستر جامع و یکپارچه برای مدیریت تمام مراحل چرخه عمر محصول، از ایدهپردازی تا عرضه نهایی، دست مییابد. این ساختار، ماژولهای کلیدی ستکا را در قالب یک جریان کاری منسجم بههم پیوند داده و قابلیت کنترل، شفافیت و پیگیری بیوقفه را فراهم میکند. در این مدل، هر وظیفه، سند و تصمیم ثبت و بایگانی شده و تیم میتواند بر اساس دادههای واقعی و بهروز، تصمیمات سریعتر و دقیقتری اتخاذ کند. نتیجه، کاهش دوبارهکاری، افزایش سرعت توسعه و بهبود هماهنگی بین تیمها خواهد بود.
در این میان، Chatter نقش ستون فقرات ارتباطات داخلی را ایفا کرده و با ایجاد کانال ارتباطی زنده بین اعضا و ماژولها، تضمین میکند که تمام مباحث، تاییدیهها، تغییرات و اسناد در مسیر توسعه محصول بهروشنی ثبت و قابل ارجاع باقی بمانند. این ادغام موثر باعث میشود جریان اطلاعات بدون گسست و خطا پیش برود و دانش ضمنی پروژه به سرمایه ماندگار سازمان تبدیل شود. بدینترتیب، مجموعه 9595 با بهرهگیری از این رویکرد نهتنها ابزار مدیریتی قدرتمندی به دست میآورد، بلکه زیرساختی پایدار برای ارتقاء کیفیت محصولات و رقابتپذیری در بازار نیز ایجاد میکند.
راهکار پیادهسازی ERP برای صنایع غذایی 9595